پلاستیک پت یا پلی اتیلن ترفتالات به عنوان یک پلاستیک پاک در سطح کشور  شناخته شده است. پت جزو مواد پلیمرهای ترموپلاستیک می باشد و از دسته ی پلی استرها که از آنها برای تولید فیبر یا الیاف استفاده می کنند. از این ماده برای تولید ظروف یکبار مصرف پت، پوشاک، ظرف و مخزن مایعات می توان استفاده کرد زیرا پلی اتیلن ترفتالات یک ماده ضد آب و ضد رطوبت عالی است. از کاربرد ظروف یکبار مصرف ساخته شده از پت به طور عمده برای بطری های آب معدنی و نوشابه های گازدار استفاده می شوند. دراین مقاله  آوان پلاست قصد دارد به طور کامل ظروف پلاستیکی پت را مورد بررسی قرار دهد.

 

پت چیست؟

پلی اتیلن ترفتالات پلیمری است که برای تولید پلی استر، رزین بطری، فیلم و رزین های پلی استر مهندسی استفاده می شود ولی در کشور ایران بیشتر برای تولید انواع بطری های نوشیدنی مورد استفاده قرار می گیرد.  از  دلایل مهم کاربرد ظروف پت در مقایسه با سایر بسته بندی ها مانند شیشه و فلزمی توان به مقاومت بالا در برابر شکستگی، دما، نفوذ گازها و داشتن وزن کم و قیمت مناسب آنها اشاره کرد. پت از ظاهر و شکلی شفاف، پلاستیکی و نیمه کریستالی برخوردار است.
پت یک ماده خام شناخته شد، این مدل پلاستیک ها بر پایه نفت هستند و به عنوان پلاستیکی مطمئن و سبک و  قابل بازیافت در جهان شناخته می شوند. این پلاستیک از دو نوع مونومر اتیلن گلیکول اصلاح شده و ترفتالات اسید خالص تولید می شود.

بطری پت چیست؟

 ظروف پلاستیکی پت، بطری pet یکی از مشتقات پلیمری می باشد. بطری پت بیشتر برای بطری آب معدنی و یا نوشیدنی های گاز دار و غیر گازدار تولید استفاده می شود. تفاوت ظروف یکبار مصرف پت، بطری پت با دیگر مواد پلاستیکی، سازگاری اش با بدن انسان است. از مصرف این مواد، بوییدن و لمس کردن وسایلی که با این مواد تولید شده برای انسان ها ضرری ندارد و برای همین از آن ها در بسته بندی ها و صنایع خوراکی بسیار استفاده می شود.
با توجه به این مساله که این مواد مضر نیستند و همچنین مقاومت بالایی که در برابر  دما و شکستگی، نفوذ گازها، سبک بودن و وزن کم، تولید محصولات پلاستیکی pet، ظروف یکبار مصرف پت روز به روز رو به افزایش است. از طرفی قیمت ارزان ظروف و بطری های پت نسبت به سایر مواد بسته بندی مثل فلز و شیشه باعث شده تا تولید آنها با این مواد بیشتر شود. یک مسئله بحث حجم و تجزیه ناپذیری این مواد در زمان کم است. این بطری ها وزن کم، فضای زیادی اشغال می کنند. تجزیه این مواد 300 سال زمان میبره دلیل بحث بازیافت این محصولات اهمیت بالایی دارد.

نحوه تولید ظروف پت

فرآیند تبدیل مواد پت به ظروف پلاستیکی pet، ظروف یکبار مصرف و بطری پت شامل دو مرحله اساسی می شود. که به صورت مختصر آن را توضیح می دهیم:

◘ مرحله اول:

ماده پت توسط قالب گیرهای تزریقی و دستگاههای تزریق پلاستیک تبدیل به بطری های کوچک مانند لوله های آزمایشگاهی می شوند. فرق این لوله ها با لوله های آزمایشگاهی به جز جنس آنها، این است که جای درب آنها در همان مرحله اول مشخص و خود درب و شیارهایش تشکیل می شوند. به این محصول ساخته شده اولیه، اصطلاحا پریفرم می گویند.

◘مرحله دوم:

در این مرحله طرح نهایی بطری شکل می گیرد، پریفرم تولید شده در مرحله قبل را مجدد گرم می کنند و شکل نهایی دلخواه را به آن می دهند. این کار توسط دستگاه بادکن پت با باد گرم انجام می شود. دستگاه تولید ظروف پلاستیکی پت با سرعت بالا انواع ظروف پت را تولید می کنند. بعد از تمام شدن کار، محصولات تولید شده را خنک کرده و بعد از خنک کردن قابل استفاده می باشند.

از پت در چه صنایعی استفاده می شود؟

1- پلی اتیلن ترفتالات در صنعت نساجی:

2- در صنعت بسته بندی و موادغذایی:

3- پلاستیکی مهندسی:

مزایای ظروف پلاستیکی پت:

1-باز و بسته شدن راحت درب این بطری ها می باشد.

2-pet  یک ماده غیرسمی و به لحاظ بیولوژیکی خنثی است. لمس کردن و تنفس وسایل تولید شده با این

 موادبرای انسان ها هیچ ضرری نداشته و به همین دلیل از آنها در صنایع بسته بندی و خوراکی استفاده می کنند.

3-و همچنین  در ارتباط با مواد غذایی واکنش شیمیایی و اسیدی برقرار نمی کنند و طعم آنها را تغییر نمی دهند.  4-ایمنی این مواد توسط مقامات بهداشت جهانی نیز تایید شده است زیرا از فلزات سنگین به عنوان کاتالیزور استفاده نمی کنند.
5- یکی دیگر از ویژگی های پت این است که گاز کربن دی اکسید از آن عبور نمی کند و این خاصیت مهم برای بسته بندی نوشیدنی های گاز دار بسیار اهمیت دارد.
6- پت یک ماده ارزان قیمت به نسبت مواد دیگر مانند فلز و شیشه است و مواد اولیه آن به راحتی قابل دسترسی است.
8- ظروف پلاستیکی پت با اینکه حجم بالایی دارند ولی وزن کمی نسبت به پلاستیک معمولی دارند.
9- ظروف یکبار مصرف پت پوسیده نمی شوند و خاصیت تجزیه ناپذیری بالایی دارند.
10- این ظروف منعطف بوده و در برابر فشار و ضربه مقاومت و استحکام بالایی دارند.
11-ظروف پت به دلیل ترکیبات آلی، قابل بازیافت و استفاده مجدد هستند که باعث می شوند تا صنایع پتروشیمی  در تهیه و تولید مواد اولیه صرفه جویی کنند، پس از بازیافت نیز به الیاف، قطعات خودرو، پارچه، بشکه های          پلاستیکی، کیسه های پلاستیکی و… تبدیل می شوند.
12- در تولید این ظروف با ماده پت، دیوکسین آزاد نمی شود و این مورد به کاهش تولید گازهای گلخانه ای کمک می کند.

نتیجه گیری

با توجه به مطالبی که در این مقاله گفته شد، مواد پت به عنوان مواد اولیه تولید کننده بطری آب معدنی و بطری پلاستیکی نوشابه شناخته می شوند. این مواد پت برای تبدیل شدن به پلاستیک های انعطاف پذیر و قابل استفاده نیاز به یک بطری پلاستیکی دارند. بطری های pet در حجم و اندازه های مختلف به جز  اینکه باعث صرفه جویی در هزینه ها می شوند می توان بطری های استاندارد و با کیفیتی نیز تولید کرد.